Oluşumu, şarta bağlı olan nikâh sahih değildir. Örneğin bir erkek; “Baban razı olursa seninle evlendim” diye şahitler huzurunda nikâh kıyılmaya teşebbüs edilse, bu nikâh geçersizdir. Ancak nikâh meclisinde baba hazır o- lup, rızasını bildirirse nikâh sahih olur.
Bir erkek çetin hayat koşulları nedeniyle beraber olamadığı bayana mektup yazarak;
“Seninle evlenmek istiyorum, seni eşim olarak kabul ettim…” diye belge niteliğinde bir mektup gönderse;
Teklif karşı tarafa ulaşıp, şahitler huzurunda okunup, bayana evlilik teklifi konusu sorulsa, bayanda kabul etse, gıyaben nikâh işlemi yapılır ve bayanın velisi ve şahitlerin huzurunda nikâh kıyılır…
Bayan evlilik öncesi, ikinci bir evlilik yapma eğiliminde olan bir erkeğe;
“Eğer iki evlilik düşünürse nikâhın gerçekleşmeyeceği” şartını veya üzerine ikinci bir evlilik yapıp kuma getirdiği takdirde, boşanma hakkının kendisine verilme şartını isteyebilir.
Erkek bu şartı kabul ederse, ikinci kez evlenildiğinde mehir ve nafaka hukuku işleme girerek bayan kendi hür iradesi ile boşanabilir.
Bayan evlilik öncesi, müstakbel eşi ile gurbette yaşamamak şartı ile evlense, evlilik sonrası şarta uyulmadığında; Bayan yine mehir ve nafaka hakkı geçerli olarak kendi isteğiyle kocasından boşanabilir.
Evlilikten sonra aralarında miras hukuku geçersiz olmak üzere bir antlaşma yapılsa, bu şartla nikâh kıyıldığında, nikah geçerli, antlaşma geçersizdir.
Süreli evlilik antlaşması yapılarak nikâh kıyılsa, nikâh sahih, şart fasit olur.
Ancak bu istek bayandan gelse örneğin üç yıl sonra boşanma şartı belirtilse ve erkek’te bu şartı kabul etse, nikâh sahih, şart geçerli olur.
Nikâhta şartlı serbestlik geçerli değildir. Güzellik - ahlak - iş becerisi ve huyunu beğenirsem devam, beğen- mezsem boşanırız gibi bir şart asla geçerli değildir.
Nikâh, gelecek bir gün vaadi ile de kıyılamaz. Örneğin, şu senenin, birinci ayı, onuncu günü benim uğurlu günüm o gün zifaf şartı ile nikâh kıyalım denemez…