Mehmet Hüsrevoglu

Talak; bir erkeğin, açıkça veya şaka ile karışık dahi olsa, eşine, seni boşadım seni terk ettim diye hitap etme- sidir.

Talak iki kısma ayrılır:

1. Talak-ı Rıc’i
2. Talak-ı Bain

Talak konusunda hitap yine ikiye ayrılır.

a) Sarih b) Kinaye

Talakta sarih olan ifadeler genelde toplumun bildiği kati ifade içeren, herhangi niyet ve karineye muhtaç ol- mayan kelimelerdir. Bu kelimeler velev ki, erkeğin ağ- zından bir kasıt niyeti olmaksızın çıksın fark etmez.

Kinaye kelime ve tabirler ise, esasen talak’a mev- zuu olmayıp, hem talak için, hem de başka manalarla kul- lanılabilecek lafızlar olduğundan bunlar için niyet gerek- lidir. Örneğin karı-koca arasında bir kavga sebebiyle er- keğin eşine, kalk git, gözüm görmesin gibi gazap hali ta- lak değildir.

Açık ve net olmayan ayrılık kelimelerinin kullanıl- masında üç hal önemlidir.

1. Rıza hali: Erkeğin hiddetli olmadığı eşi ile arala- rında bir boşanma gibi düşüncenin hâsıl olmadığı bir or- tamda oluşan ağır şaka veya sulu bir sataşma hali netice- sinde Talak vaki olmaz. Niyet bu konuda geçerlidir.
2. Gazab hali: Karı-koca arasında şiddetli kavgala- rın yaşandığı bir esnada erkeğin ağzından çıkan lafızlar- dan biri ile Talak oluşumu niyete muhtaçtır. Şiddetli kav- ga esnasında ne dediğini bilmeyen erkek, sakinleşince, bu kelamın tersini iddia eder. Boşanma niyetinin olmadığını ifade ederse talak geçerli olmaz.
3. Müzakere hali: Karı-koca arasında artık ayrılığın kesinleştiği ve ne şekilde olacağı konusunda tarafların antlaşma ve pazarlık yaptığı haldir.

Herhangi bir niyete muhtaç olmaksızın bir kez bo- şanmanın meydana geleceği ve geri dönüşü olmayan ta- birler şunlardır.

1. Seni boşadım. (Sen taliksin) 2) Sen artık boşan- mış, dul bir bayansın 3) Artık beraberliğimiz bitti. Senin- le ayrıldım. Bu üç tabirden herhangi biri kullanıldığında bir talak meydana gelmiştir.

Bu kelimelerin haricinde;

Boş ol – Talik ol – Boşanmak bana farzdır- Boşamak bana vaciptir-Boşanmak üzerime bir görevdir- Seni boşadım-Sen artık buradan Şam’a kadar boşsun-Sen benim için artık yabancısın. Gibi tabirler birer Talak-ı rıc’i olarak kabul edilebilir.

“Sen boşsun” gibi tabirler üç talak’a niyet edilse ni- yet gerçekleşmiş olur.

“Şart olsun” tabiri ile bir talak geçerlidir.

“Birden üçe boş ol” tabiri ile iki talak geçerli olur.

Söylenildiğinde bir talak-ı rıc’i vaki olan kinayeli tabirler de şunlardır:

“Rahmini temizle”, “Sen birsin”, “Boşanma yolunu açtım”, “Sen benim karım değilsin”, Ben senin artık ko- can değilim”, “Artık cehenneme git”, “Şimdiden sonra anam ol”, “Başını benim yanımda ört”, “Artık serbestsin. Kiminle evlenirsen evlen”, “Aramızdaki nikâhı fesh et- tim”

Söylenildiğinde Talak vuku bulmayan bazı tabirler ise şunlardır: “Ben senden uzaklaşıyorum”, “Boşanmayı sevmeye başladım”, Boşanalım diye düşünüyorum”, “Sen bana yaramazsın”, “Benim sana ihtiyacım kalmadı”, “Se- ni sevmiyorum”, “Sana artık rağbet edemiyorum”, “Vallahi sen benim eşim olamadın” gibi sözlerle talak vuku bulmaz.